Początkowy okres po urodzeniu dziecka wiąże się z wieloma zmianami, które toczą się zarówno na polu emocjonalnym, jak i fizjologicznym. Pierwsze kilka tygodni nazywamy połogiem i jest to czas niezwykle potrzebny, by kobieta mogła dojść do siebie po tych jakże intensywnych dla jej organizmu miesiącach. Ile konkretnie trwa połóg, co warto o nim wiedzieć i jak sobie w tym czasie pomóc?
Jako połóg definiujemy okres przypadający bezpośrednio po ciąży oraz porodzie. W ciele kobiety zachodzi wtedy wiele procesów, które związane są z cofaniem się anatomicznych, czynnościowych oraz morfologicznych zmian, do jakich doszło w poprzednich miesiącach, a także w momencie wydawania dziecka na świat. Połóg trwa 6-8 tygodni i dzielimy go na trzy etapy:
- bezpośredni – są to pierwsze 24 godziny po porodzie;
- wczesny – pierwszy tydzień po narodzinach dziecka;
- późny – trwa do 6 tygodni po porodzie.
Każdy z wymienionych tu etapów charakteryzuje się konkretnymi zmianami, które wiążą się z inwolucją, czyli powrotem do stanu sprzed ciąży. Narządy wracają do pierwotnego ułożenia, podobnie jak ich kształt oraz stan. Wiąże się to przede wszystkim z macicą, powłokami brzusznymi, pęcherzem moczowym oraz jelitami.
Przez co przechodzi organizm kobiety w czasie połogu?
W czasie połogu do normy wracają też hormony. Już pod koniec pierwszego tygodnia po porodzie obniżeniu ulega stężenie estrogenu, estradiolu oraz progesteronu. Co istotne, występują w tym względzie równice pomiędzy kobietami karmiącymi piersią a tymi, które nie karmią – w pierwszej grupie spadek poziomu estrogenów jest spowolniony. Jeśli zaś chodzi o pierwszą miesiączkę, u kobiet niekarmiących może pojawić się ona jeszcze w trakcie połogu.
Zmiany dotyczą także układu krążenia, co wiąże się z utratą krwi w czasie porodu oraz odchodami połogowymi. Powoduje to m.in. spadek poziomu żelaza, co powinno powrócić do normy w drugim tygodniu połogu.
Połóg = duże emocje
W czasie połogu niezwykle ważne jest zwrócenie uwagi także na stan psychiczny kobiety. Wiele zmian, jakie zachodzą w stosunkowo krótkim czasie, w tym intensywne wahania hormonalne, powodują, iż może być ona bardziej podatna na zaburzenia nastroju, lęk, nadmierne napięcie, spadek poczucia własnej wartości etc.
Dane wskazują, iż tzw. „przygnębienie poporodowe” dotyczy 50-85 proc. kobiet – najsilniej obserwowalne jest 2-4 dnia po porodzie i nie powinno trwać dłużej niż 2 tygodnie. Jeżeli jednak są to stany nadmiernie intensywne lub przedłużające się, warto jak najszybciej skonsultować sprawę ze specjalistą i poszukać wsparcia – nawet 10-20 proc. kobiet cierpi bowiem na depresję poporodową.
Zwiększona troska w czasie połogu
W pierwszych kilku tygodniach macierzyństwa kobieta potrzebuje dodatkowej troski i zadbania o jej potrzeby – zarówno wynikające ze stanu somatycznego, jak i psychicznego. Warto zatem oprzeć się w tym czasie na jak największym wsparciu ze strony bliskich (jeżeli oczywiście świeżo upieczona mama czuje taką potrzebę – pomoc na siłę nie jest pomocą!). Od strony ciała należy zaś pamiętać o odpowiedniej pielęgnacji krocza:
- częstym podmywaniu się,
- stosowaniu preparatów antyseptycznych oraz przeciwzapalnych,
- rezygnacji z kąpieli na rzecz prysznica,
- wietrzeniu krocza,
- jak najczęstszych zmianach podpasek lub wkładek higienicznych.
Źródła:
Bączek, G., Golubińska, H., Dmoch-Gajzlerska, E., Wybrane problemy okresu połogowego – rola położnej środowiskowo-rodzinnej, Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie Rzeszów 2012, 2, 200–212 [dostęp: 29.10.2019] LINK
Czerwińska-Osipiak, A., Czynniki determinujące funkcjonowanie kobiet w okresie połogu, Rozprawa Doktorska [dostęp: 29.10.2019] LINK
Dostęp dla wszystkich
Wolny dostęp
Ten materiał dostępny jest dla wszystkich czytelników Chcemy Być Rodzicami.
Ale możesz otrzymać więcej posiadając Kontro Premium!
