Szacuje się, że aż 180 tys. osób w Polsce choruje na raka, a 5 tys. z nich to ludzie młodzi – poniżej 35. roku życia. Chociaż przyczyny nowotworów są różne, warto wiedzieć, że za 25% zachorowań odpowiadają mutacje, które są zapisane w naszych genach. Polscy naukowcy z zespołu Warsaw Genomics uruchomili nowatorski program „Badamy geny”, który pomoże nam oszacować ryzyko zachorowania na raka piersi i prostaty.
„Badamy geny” to ogólnopolski program badań przesiewowych, w których zastosowano nowatorską technologię sekwencjonowania genomowego. Umożliwia ona ocenę całego genu i sprawdzenie, czy w którymś jego punkcie występuje patogenne lub potencjalnie patogenne uszkodzenie. Innowacyjny projekt jest wynikiem wieloletnich prac zespołu biologów, genetyków, matematyków i bioinformatyków z Centrum Nowych Technologii UW, którym przewodniczył prof. Krystian Jażdżewski.
Aby zrozumieć skalę tego przedsięwzięcia, musimy wiedzieć, że genów, które odpowiadają za rozwój raka piersi i prostaty, jest 14, a każdy z nich może być uszkodzony w aż kilku tysiącach miejsc. BRCA1, najbardziej znany gen odpowiedzialny za powstawanie raka piersi i jajnika, ma takich miejsc aż 2400. Zazwyczaj analizuje się jedynie pięć z nich.
– Dzięki metodzie sekwencjonowania nowej generacji, odpowiednio zmodyfikowanej przez nasz zespół, jesteśmy w stanie ocenić cały gen i odpowiedzieć na pytanie, czy w którymkolwiek z 2400 miejsc istnieje wada odpowiedzialna za zwiększone ryzyko zachorowania na raka – wyjaśnia prof. Jażdżewski.
Badanie genów w przystępnej cenie
Zastosowanie nowatorskiej metody wpłynęło też na znaczne obniżenie kosztów badania. Podczas gdy w ośrodkach zagranicznych testy oceniające ryzyko zachorowania na raka wiążą się z niebagatelnym wydatkiem ok. 8 tys. zł, w ramach programu „Badamy geny” można je wykonać za 5% tej kwoty – 399 zł.
Jednak aby cena rzeczywiście była tak niska, konieczne jest równoczesne przebadanie próbek 600 osób. Chętnych nie trzeba, oczywiście, szukać samodzielnie. Wystarczy zarejestrować się na stronie www.badamygeny.pl i sprawdzić, ilu pacjentów jeszcze brakuje, by ruszyły kolejne testy.
Rak i geny: postaw na profilaktykę
Badanie może wykonać każdy, kto nie ukończył 60. roku życia. Szczególnie zaleca się je osobom, w których rodzinie wystąpiły przypadki zachorowań na raka, oraz pacjentom onkologicznym, dla których informacja o pochodzeniu nowotworu jest istotna w dalszym postępowaniu terapeutycznym.
Jeżeli u danej osoby wynik badania wskaże znaczne ryzyko zachorowania na raka, będzie ona mogła skorzystać z bezpłatnych konsultacji ze specjalistami w zakresie genetyki, onkologii oraz psychologii. Podczas spotkań lekarze przedstawią plan zalecanych działań profilaktycznych.
Szczegółowe informacje o programie oraz ogólnopolską bazę miejsc, w których można oddać krew do badania genów, można znaleźć na stronie www.badamygeny.pl.
Przeczytaj też: Geny to nie wszystko? O wpływie choliny na rozwój dziecka
Dostęp dla wszystkich
Wolny dostęp
Ten materiał dostępny jest dla wszystkich czytelników Chcemy Być Rodzicami.
