Cukrzyca jest chorobą powodowaną przez czynniki genetyczne i styl życia. Nieleczona wpływa na funkcjonowanie całego organizmu. Zaburzenia hormonalne wywołane cukrzycą odciskają swoje piętno obniżając zdolność do posiadania potomstwa zarówno kobiety, jak i mężczyzny. Dowiedz się, jak cukrzyca wpływa na płodność i jak przygotować się do starań o dziecko mając zdiagnozowaną cukrzycę.
https://www.chcemybycrodzicami.pl/wp/wp-content/uploads/2016/07/pop-up-foto.jpg
Chcemy być z Tobą w kontakcie, zapisz się do newslettera, aby otrzymywać wartościowe informacje.
Przygotujemy dla Ciebie coś ciekawego i możesz być pewna, że nie zasypiemy Cię mailami.
Cukrzyca a niepłodność
Cukrzyca wiąże się z zaburzeniem wydzielania insuliny. W cukrzycy typu 1 obserwujemy całkowity niedobór insuliny, co wymaga podawania leku w zastrzykach w celu obniżenia wysokiego stężenia glukozy we krwi. W cukrzycy typu 2 w wyniku insulinooporności występują wahania stężenia insuliny we krwi.
Zbyt wysokie lub zbyt niskie stężenie insuliny oraz hiperglikemia (wysokie stężenie glukozy) mogą prowadzić do zaburzeń równowagi hormonalnej w organizmie, a to odbija się na funkcjonowaniu całego organizmu, w tym układu rozrodczego kobiety i mężczyzny.
Kobieta
Cukrzyca jest ostatnim stadium zaburzeń gospodarki węglowodanowej w organizmie. Charakteryzuje się znacznym zwiększeniem stężenia glukozy, co prowadzi do szeregu powikłań – przede wszystkim miażdżycowych w małych i dużych naczyniach tętniczych.
Dodatkowo w przebiegu cukrzycy często występują zaburzenia hormonalne prowadzące m.in. do nieregularności w cyklach miesięcznych. U podstawy rozwoju cukrzycy typu 2 leży insulinooporność i hiperinsulinemia, które mogą prowadzić do hiperandrogenizmu (nadmiernego wydzielania androgenów), a w konsekwencji do rozwoju zespołu policystycznych jajników (PCOS). Jest on najczęstszą przyczyną niepłodności u kobiet. Również u kobiet z cukrzycą typu 1 zespół policystycznych jajników występuje częściej niż u kobiet bez cukrzycy, co może być spowodowane niefizjologicznym (podskórnym) podawaniem insuliny.
Niewyrównana cukrzyca może przyczynić się do skrócenia wieku rozrodczego oraz wcześniejszego wystąpienia menopauzy. Zarówno przy cukrzycy typu 1 jak i 2 należy zwrócić uwagę, czy nie towarzyszą jej inne choroby, zwłaszcza autoimmunologiczne zapalenie tarczycy (choroba Hashimoto), które również negatywnie odbijają się na możliwościach rozrodczych kobiety.
Zobacz też: 1,5 mln par ma problem z płodnością, a Ty?
Mężczyzna
Jednym z powikłań nieleczonej cukrzycy u mężczyzn jest neuropatia, czyli uszkodzenie nerwów. Pierwsze objawy neuropatii cukrzycowej obejmują m.in, objawy neuropatii czuciowej mrowienie stóp i rąk, uczucie palenia stóp, nocne skurcze mięśni łydek, bóle kończyn.
Neuropatia autonomicznego układu nerwowego może powodować uszkodzenia nerwów odpowiadających za unerwienie prącia i prowadzić do zaburzeń erekcji, ponieważ krew nie napływa do ciał jamistych. Nierzadko jest też przyczyną występowania wytrysku wstecznego, wówczas nasienie cofa się do pęcherza moczowego, a zapłodnienie nie jest możliwe.
Cukrzyca współistnieje często z innymi czynnikami ryzyka rozwoju miażdżycy takimi jak nadciśnienie tętnicze i zaburzenia lipidowe, co dodatkowo może prowadzić do zaburzeń erekcji w przebiegu niedokrwienia.
Z innych powikłań cukrzycy u mężczyzn obserwujemy zwapnienia nasieniowodów oraz zmniejszenie całkowitej masy gruczołu krokowego. Wysokie stężenie glukozy we krwi prowadzi u co drugiego mężczyzny do zaburzenia wydzielania testosteronu. Ponadto badania wykazały, że około 50% plemników w nasieniu mężczyzn chorujących na cukrzycę ma pofragmentowane DNA. Nie tylko zmniejsza to szansę na zapłodnienie komórki jajowej, ale również stwarza ryzyko wystąpienia wad wrodzonych u potomstwa.
Co można zrobić, aby zajść w ciążę?
Cukrzyca to nie wyrok i jak najbardziej osoby z tą chorobą mogą starać się o dziecko. Przede wszystkim kobieta chorująca na cukrzycę powinna udać się do lekarza ginekologa i wykonać podstawowe badania hormonalne i obrazowe w celu poszukiwania przyczyny trudności w zajściu w ciążę.
Kobiety bez cukrzycy, ale z zespołem policystycznych jajników i insulinoopornością będą wymagać leczenia metforminą. Konieczne jest również przeprowadzenie diagnostyki w kierunku powikłań cukrzycy np. uszkodzenia oczu, nerek czy układu serowo-naczyniowego.
Najważniejsze, by poziom cukru był wyregulowany, dlatego wymagane jest systematyczne kontrolowanie stężenia glukozy we krwi przy pomocy glukometru. Założeniem jest utrzymywanie stabilnego poziomu glukozy we krwi i niedopuszczanie do gwałtownych jej spadków czy wzrostów. Aby ciąża przebiegała prawidłowo należy podjąć działania regulujące poziom cukru już około pół roku wcześniej.
W leczeniu cukrzycy istotne jest również utrzymywanie prawidłowej masy ciała. Pomóc w tym może aktywność fizyczna, ale przede wszystkim zdrowa dieta, która dostarczy do organizmu odpowiednią ilość wszystkich składników odżywczych oraz regularność posiłków.
Zobacz też: Jakie są czynniki płodności kobiety i mężczyzny? [WIDEO]
Cukrzyca w ciąży
Ciąża u kobiety chorej na cukrzycę jest z natury ciążą o podwyższonym ryzyku wystąpienia powikłań. Dlatego też każda kobieta powinna być pod opieką diabetologa, jak również poradni dla ciężarnych z cukrzycą. Priorytetem jest obserwacja i dążenie do wyrównywania poziomu cukru we krwi.
Zalecane wartości glikemii na czczo i pomiędzy posiłkami powinny wynosić 70-90 mg/dl, a godzinę po posiłku nie przekraczać 140mg/dl. Hemoglobina glikowana (HbA1c) – parametr oceniający wyrównanie cukrzycy w I trymestrze powinien być poniżej 6,5%, a w II i III trymestrze ciąży < 6,0%.
W trosce o zdrowie matki i prawidłowy rozwój dziecka kobieta w ciąży jest częściej poddawana badaniom kontrolnym.
U pacjentek z cukrzycą typu 2 leczonych przed ciążą lekami doustnymi zalecane jest ich odstawienie i włączenie insuliny. U kobiet z cukrzyca typu 1 optymalną metodą leczenie jest insulinoterapia przy pomocy osobistej pompy insulinowej; nierzadko wymagają one opieki ośrodka referencyjnego i dokładnego przygotowania do zajścia w ciążę, zwłaszcza jeśli u pacjentek stwierdzono powikłania.
Jak ciąża wpływa na cukrzycę?
U kobiet leczonych insuliną w przebiegu ciąży zmienia się zapotrzebowanie na dawki leku. Burza hormonów powoduje, że w pierwszym trymestrze często występuje hipoglikemia, wówczas konieczne jest zmniejszenie dawek insuliny. W drugim trymestrze zapotrzebowanie na insulinę zaczyna nieznacznie wzrastać i wraca do normy. W trzecim trymestrze zapotrzebowanie na insulinę jest znacznie większe, a jej dawki mogą być nawet kilkukrotnie większe niż przed ciążą.
Dodatkowo u uprzednio zdrowych kobiet narastająca insulinooporność w przebiegu zmian hormonalnych w ciąży może prowadzić do rozwoju tzw. cukrzycy ciążowej. Rozpoznajemy ją zwykle w II trymestrze na podstawie testu obciążenia glukozą. Najczęściej choroba wymaga jedynie leczenia dietą, ale w niektórych przypadkach konieczne jest włączenie insuliny. Po zakończeniu ciąży glikemia zwykle normalizuje się, ale u tych pacjentek zwiększone jest ryzyko wystąpienia cukrzycy w kolejnych ciążach i rozwój cukrzycy typu 2 w przyszłości.
Jeżeli kobieta nie miała wcześniej zdiagnozowanej cukrzycy i rozpoznanie to zostało dopiero postawione w ciąży, to powinna udać się w pierwszej kolejności do diabetologa, gdyż dla prawidłowego rozwoju dziecka bardzo ważne jest jak najszybsze wyrównanie cukrzycy.
Zobacz też: Czy genetyczne problemy z płodnością są dziedziczne?
Jak niewyrównana cukrzyca wpływa na dziecko?
- Zwiększa ryzyko przedwczesnego porodu
- Wpływa na urodzenie dziecka ze zwiększoną lub obniżoną wagą urodzeniową
- Zwiększa ryzyko wystąpienia wad genetycznych
- Zwiększa ryzyko poronienia lub urodzenia martwego dziecka
Dlatego tak kluczowe jest wyrównanie cukrzycy u pacjentki jeszcze przed zajściem w ciążę, a w ciąży stała kontrola i specjalistyczny nadzór ginekologiczny i diabetologiczny.
Tu kupisz e-wydanie magazynu Chcemy Być Rodzicami
