Poród siłami natury to jeden z piękniejszych, ale zarazem jeden z trudniejszych momentów w życiu kobiety. Ogromny wysiłek organizmu, ból, nieraz krzyk, urazy i niespodziewane komplikacje. Okołoporodowe pęknięcie krocza – co kryje się pod tym pojęciem i czy można mu zapobiec?
Czym jest pęknięcie krocza?
Okołoporodowe pęknięcie krocza uznawane jest za jeden z najczęstszych urazów, jakie mogą przytrafić się kobiecie podczas porodu. Pęknięcia krocza, które następuje samoistnie, uważane jest za korzystniejsze zarówno dla matki, jak i dla dziecka, niż nacięcie krocza, czyli kontrolowane przerwanie ciągłości skóry (nie należy ich ze sobą mylić).
Mimo iż jeszcze kilka lat temu zabieg nacinania krocza wykonywany był niemalże rutynowo, obecnie – zgodnie ze standardami opieki okołoporodowej wprowadzonej przez Ministerstwo Zdrowia w 2019 roku – należy ograniczać interwencje medyczne, w tym właśnie nacinanie krocza.
Okołoporodowe urazy krocza, według międzynarodowej klasyfikacji pęknięć krocza, dzielimy następująco:
- stopień I – uraz ograniczony do skóry i błony śluzowej krocza,
- stopień II – uraz mięśni krocza bez mięśnia zwieracza odbytu,
- stopień III – uraz krocza oraz kompleksu zwieraczy,
- stopień IV – uraz krocza, kompleksu zwieraczy oraz błony śluzowej odbytu.
Niektórzy wyróżniają jeszcze V stopień, do którego dochodzi wówczas, gdy zwieracze odbytu są nieuszkodzone, a przerwana zostaje śluzówka odbytu.
Pękniecie krocza – czynniki
Do najczęstszych czynników zwiększających ryzyko pęknięcia krocza podczas porodu możemy zaliczyć:
- pierwszy poród drogami natury,
- wykorzystanie podczas porodu kleszczy lub próżnociągu,
- wydłużoną drugą fazę porodu,
- komplikacje porodowe,
- pochodzenie azjatyckie,
- dziecko o masie ciała większej niż 4 kg,
- cienki na przednim obwodzie mięsień zwieracz zewnętrzny – cecha anatomiczna.
Pęknięcie krocza – powikłania
W większości przypadków położnicze uszkodzenia krocza ginekolodzy zaopatrują sami. Jednak w sytuacji dużych uszkodzeń zwieraczy odbytu, jak i ściany odbytnicy, proszony jest o konsultację chirurg.
Do powikłań po pęknięciu krocza, które nie zawsze pojawiają się od razu po porodzie, zaliczymy:
- problem z trzymaniem moczu, gazów i stolca,
- infekcję rany,
- przetokę pochwowo-odbytniczą,
- krwiak,
- rozejście się rany,
- ból pojawiający się podczas stosunku seksualnego,
- wypadanie narządów miednicy.
Młode mamy, u których wystąpiła konieczność przeprowadzenia operacji rekonstrukcji, aby zapobiec niepotrzebnym infekcjom i ewentualnemu ropieniu rany, powinny zastosować antybiotykoterapię.
Zapobieganie pęknięciu krocza
Ryzyko okołoporodowego pęknięcia krocza można zminimalizować, a wprowadzenie poniższych metod na pewno okaże się pomocne:
- masaż krocza wykonywany od około 32. tygodnia ciąży, poprawia elastyczność tkanek krocza,
- ćwiczenie mięśni dna miednicy,
- wertykalne pozycje porodowe – dzięki nim tkanki krocza naciągają się równomiernie, co zmniejsza ryzyko ich pęknięcia,
- poród w wodzie.
Dostęp dla wszystkich
Wolny dostęp
Ten materiał dostępny jest dla wszystkich czytelników Chcemy Być Rodzicami. Ale możesz otrzymać więcej posiadając Kontro Premium!