Niepłodność męska to stan, który może wynikać z różnorodnych zaburzeń. Najczęściej ich podłożem są zaburzenia procesu spermatogenezy oraz czynności plemników, rzadziej – nieprawidłowości anatomiczne. Niestety, aż w 44% przypadków nie można ustalić etiologii niewłaściwych parametrów nasienia, w tym obniżonej liczby plemników. Mówimy wówczas o oligozoospermii idiopatycznej. Jak można sobie z nią radzić?
https://www.chcemybycrodzicami.pl/wp/wp-content/uploads/2016/07/pop-up-foto.jpg
Chcemy być z Tobą w kontakcie, zapisz się do newslettera, aby otrzymywać wartościowe informacje.
Przygotujemy dla Ciebie coś ciekawego i możesz być pewna, że nie zasypiemy Cię mailami.
Zgodnie z aktualnymi wskazaniami WHO (z 2010 r.), o oligozoospermii idiopatycznej mówimy w sytuacji, gdy liczba plemników w nasieniu jest zbyt niska (poniżej 15 mln na 1 ml ejakulatu), a przyczyn tej sytuacji nie udaje się wskazać na podstawie dostępnych badań diagnostycznych.
Choć zaburzenia spermatogenezy o charakterze idiopatycznym są powszechne, nie opracowano dotąd metod leczenia o skuteczności popartej dowodami (EBM). Często wnikliwa ocena stanu zdrowia oraz stylu życia mężczyzny może jednak pomóc w rozpoznaniu i eliminacji czynników ryzyka zaburzeń płodności.
CZYTAJ TEŻ: Azoospermia: Brak plemników w nasieniu
Oligozoospermia idiopatyczna: przyczyna może tkwić w infekcji lub toksynach
Badania wskazują, że za 1/5 przypadków oligozoospermii idiopatycznej mogą być odpowiedzialne zakażenia bakteriami wywołującymi zapalenia układu moczowo-płciowego (chlamydia, herpes, ureaplasma uralyticum).
U źródeł nieprawidłowych parametrów nasienia bardzo często tkwią też toksyny środowiskowe. Jednym z najpowszechniej występujących zagrożeń dla plemników (ich stężenia, żywotności i ruchliwości) jest ksenoestrogeny, w tym bisfenol A (znany pod skrótem BPA). Ten szkodliwy związek chemiczny znajduje się w niektórych kosmetykach, plastikowych pojemnikach i opakowaniach na żywność oraz napoje, a nawet wewnątrz puszek na żywność. Badania dowodzą korelacji pomiędzy nadmiernym stężeniem BPA w moczu a kilkakrotnie zwiększonym prawdopodobieństwem niskiej jakości nasienia. Mężczyzna, u którego zdiagnozowano oligozoospermię idiopatyczną, powinien zrezygnować m.in. z żywności na wynos oraz napojów w plastikowych butelkach.
Zaburzenia płodności skutkujące oligozoospermią idiopatyczną mogą być wywołane także przyjmowaniem wybranych leków o działaniu estrogennym lub immunosupresyjnych, niektórych antybiotyków lub leków cytostatycznych. Nie bez znaczenia dla płodności mężczyzny są również inne czynniki środowiskowe, w tym m.in. przegrzewanie jąder i siedzący tryb życia.
ZOBACZ TAKŻE: Czy wiesz, jak wygląda produkcja plemników?
Stres oksydacyjny: bezwzględny zabójca plemników
Istotnym czynnikiem wpływającym na spermatogenezę jest też stres oksydacyjny. Ma on miejsce wtedy, gdy zaburzona zostaje równowaga pomiędzy wytwarzaniem reaktywnych form tlenu (RFT) a ochronnym działaniem systemu antyoksydacyjnego. Może do tego dojść na skutek nieprawidłowej diety, stosowania używek i niektórych leków, otyłości lub przewlekłego stresu. Stymulatorem stresu oksydacyjnego jest też wiek powyżej 40 lat.
Warto wiedzieć, że szkodliwe reakcje, które zachodzą na skutek nadmiaru RFT, prowadzą w konsekwencji do uszkodzenia komórek i tkanek. Plemniki – ze względu na lipidową budowę ich otoczki – są szczególnie wrażliwe na destrukcyjne działanie reaktywnych form tlenu.
CZYTAJ TAKŻE: Niepłodności nie widać [FILM]
Antyoksydanty: tajna broń w walce oligozoospermią idiopatyczną
Gdy dochodzi do stresu oksydacyjnego, naturalne systemy antyoksydacyjne nie są wystarczające, by zneutralizować i usunąć nadmiaru RFT. Aby wspomóc organizm w tej walce, wskazane jest wprowadzenie zmian w stylu życia i diecie. Menu przyszłego taty, u którego zdiagnozowano oligozoospermię idiopatyczną, warto wzbogacić o źródła przeciwutleniaczy: marchew, zielone warzywa, paprykę, pomidory i awokado (bogate w karotenoidy, witaminy C i E).
W męskiej diecie wspomagającej płodność powinny znaleźć się ponadto orzechy brazylijskie, pestki dyni, migdały i owoce morza (źródła selenu, cynku, L-argininy), a także produkty mleczne, boczniaki lub jagnięcina. Cennym związkiem, który znajduje się w trzech ostatnich wyrobach, jest L-karnityna, która działając odżywczo na plemniki, wpływa na ich liczbę, ruchliwość oraz stabilizację błony plazmatycznej.
Ale antyoksydantem, który działa najsilniej i od którego zależne są inne przeciwutleniacze (m.in. witaminy C i E), jest glutation. Ten tripeptyd pełni niezwykle ważną rolę w męskich kanalikach nasiennych i zwiększaniu liczebności plemników. Znajdziemy go w szpinaku, awokado, szparagach i brukselce.
Jak jednak wynika z badań przeprowadzonych w 2006 r., z uwagi m.in. na intensywność produkcji rolnej warzywa i owoce zawierają dziś mniej witamin i minerałów niż dawniej. Oznacza to, że niezbędne składniki trudniej pozyskać wraz z dietą. Zalecane wartości dzienne wszystkich składników niezbędnych dla męskiej płodności zawierają natomiast środki spożywcze przeznaczenia medycznego, m.in. Profertil.
Uzbrój się w cierpliwość
Pamiętajmy, że czas rozwoju plemników wynosi ok. 72 dni. Oznacza to, że na korzyści wynikające ze zmian w stylu życia i diety oraz przyjmowania suplementów będzie trzeba poczekać minimum 3 miesiące.
Źródło: andrologia-pta.com.pl, who.int, ncbi.nlm.nih.gov, irog.net
POLECAMY RÓWNIEŻ: Plemniki na wakacjach. O czym mężczyzna powinien pamiętać podczas urlopu?
![]()
![]()
