Niepłodność to obecnie problem globalny. Szacuje się, że w Polsce trudności z poczęciem dziecka ma nawet od 15 do 20 procent par, a problem dotyka w równym stopniu obie płcie. W przypadku panów najważniejszą rolę w zapłodnieniu odgrywają plemniki. Ich jakość i liczba są wyznacznikami męskiej płodności. Niekiedy jednak problemy nie dają o sobie znać aż do czasu starań o dziecko i wielu panów nie wie, że z ich zdrowiem dzieje się coś niepokojącego.
Za niepłodność uznaje się stan, w którym przez rok regularnego współżycia (bez stosowania jakichkolwiek zabezpieczeń) kobiecie nie udaje się zajść w ciążę. Na szczęście jest to stan potencjalnie odwracalny. W jaki sposób przeprowadza się ocenę męskiej płodności i jakie są możliwe ścieżki terapii?
Wnikliwa diagnostyka kluczem do sukcesu
Leczenie męskiej niepłodności rozpoczyna się od dogłębnej diagnostyki. Pierwszym krokiem jest podstawowe badanie nasienia (spermiogram), podczas którego próbka spermy jest analizowana pod kątem liczby, jakości i ruchliwości plemników oraz objętości ejakulatu i czasu upłynnienia. Uzyskany wynik pozwala na oszacowanie szans na naturalne zapłodnienie oraz zdiagnozowanie ewentualnych problemów i określenie najlepszej ścieżki leczenia. W niektórych przypadkach lekarz prowadzący może również zlecić dodatkowe badania. Wśród najczęstszych wymienia się test stresu oksydacyjnego MiOXSYS, rozszerzone badanie MSOME-6600, diagnostyczną biopsję jąder, a także USG jąder i moszny.
Przyczyny męskiej niepłodności
Przyczyny męskiej niepłodności są zróżnicowane i zależą od wielu czynników. Większe ryzyko problemów z prokreacją mają panowie, którzy cierpią na cukrzycę, choroby układu krążenia, choroby tarczycy, przewlekłe zapalenie nerek czy hiperprolaktynemię.
Bezpośrednią przyczyną niepłodności są również nieprawidłowości w obrębie jąder, np. żylaki powrózka nasiennego, wodniaki jąder czy nieprawidłowości powstałe na skutek urazów jąder.
Trudnościom w poczęciu sprzyjają także infekcje narządów miednicy mniejszej, w tym choroby przenoszone drogą płciową. Ponadto duże znaczenie mają czynniki środowiskowe, takie jak niehigieniczny tryb życia, narażenie na substancje toksyczne, zła dieta, palenie papierosów i picie alkoholu.
Leczenie niepłodności męskiej
Proces leczenia mężczyzny zależy od przyczyny problemów z płodnością. W przypadku niedoborów pokarmowych lub nadwagi zaleca się zmianę diety. Zazwyczaj ten krok wystarczy, aby parametry nasienia znacząco się poprawiły. Rzucenie palenia, ograniczenie spożycia alkoholu, a także zmiana bielizny na luźniejszą i bardziej przewiewną to kroki, które również sprzyjają kondycji plemników.
Zdarza się jednak, że zmiana trybu życia nie wystarczy, aby poprawić parametry nasienia. W części przypadków niezbędne może się okazać leczenie operacyjne. Wskazaniem do operacji są m.in. żylaki powrózka nasiennego, niedrożne nasieniowody oraz wrodzone bądź nabyte zaburzenia w budowie narządów rodnych. Niekiedy konieczne jest również wdrożenie leków hormonalnych.
Gdy w nasieniu jest niewiele plemników o prawidłowej budowie, zaleca się wykonanie zabiegu zapłodnienia pozaustrojowego (in vitro). W przypadku stwierdzonej azoospermii (całkowitego braku plemników w nasieniu) lub oligozoospermii (zbyt niskiej liczby plemników w nasieniu), materiał do zapłodnienia pozyskuje się w trakcie biopsji jąder bądź najądrza.
Jak widać, współczesna medycyna daje wiele możliwości leczenia męskiej niepłodności. W zdecydowanej większości przypadków przyczynę problemów da się wyeliminować po wdrożeniu odpowiedniej terapii i zmianie trybu życia. Warto więc zadbać o zdrowe nawyki żywieniowe oraz odpowiednią ilość snu i sportu.
Dostęp dla wszystkich
Wolny dostęp
Ten materiał dostępny jest dla wszystkich czytelników Chcemy Być Rodzicami. Ale możesz otrzymać więcej posiadając Kontro Premium!