„Mam 35 lat i chcę być mamą… po raz drugi. Staramy się od trzech lat bez skutku”. Wzruszający mail stał się dla nas inspiracją do napisania tego artykułu. Niepłodność wtórna dotyka coraz więcej par, a dodatkowo zajście w ciążę po 35. roku życia nie jest już tak proste, jak przed trzydziestką.
Mam 35 lat i chcę być mamą – późne macierzyństwo
W Polsce co roku nawet ponad 10 tysięcy kobiet decyduje się na pierwsze dziecko w wieku 35-39 lat. 40-letnią mamą po raz pierwszy zostaje nieco ponad 1200 kobiet rocznie. Najczęstszą przyczyną późnego macierzyństwa jest po prostu aktywność zawodowa. Kobiety, które znalazły satysfakcjonującą pracę, odkładają decyzję o dziecku na bliżej nieokreśloną przyszłość.
Część uważa, że tego czasu jest jeszcze sporo. Niektóre nie znalazły odpowiedniego partnera. Niewiele też mówi się o grupie kobiet, które są pacjentkami klinik leczenia niepłodności, ale o dziecko bezskutecznie starają się już od dawna. One są świadome, że będzie coraz trudniej, a szanse spadają z każdym miesiącem.
I wreszcie kobiety, które pragną zajść w drugą ciążę. Wydaje się, że jeśli para ma już jedno dziecko, z następnym nie będzie problemu.
„Za pierwszym razem poszło gładko”
Według statystyk, ponad połowa Polek ma jedno dziecko. Czy model rodziny 2+1 powstał tylko z braku czasu lub względów ekonomicznych?
– Nie osądzajmy po pozorach. Rodzina 2+1 to nie zawsze egoizm czy wygoda. – odpowiada doktor Jarosław Janeczko, właściciel Centrum Leczenia Niepłodności Parens w Krakowie. – Zdarza się, że zajście w drugą ciążę jest utrudnione. Przyczyny niepłodności wtórnej są podobne jak niepłodności pierwotnej. Główną rolę odgrywa wiek partnerów, a szczególnie kobiety. Po 35 roku życia u kobiet znacząco spada płodność. Komórki jajowe mogą zawierać nieprawidłowy materiał genetyczny i dlatego wzrasta ryzyko poronień, przedwczesnych porodów i wad genetycznych u potomstwa. Poza tym zaburzenia owulacji, endometrioza, przebyte stany zapalne dróg rodnych, zaburzenia hormonalne, powikłania po cesarskim cięciu lub innych zabiegach w obrębie miednicy mniejszej. U mężczyzn także może pogorszyć się jakość nasienia. Każdy z tych czynników z osobna może utrudniać posiadanie kolejnego dziecka – dodaje.
Zaczynasz się obwiniać nie szukając pomocy
Rodzina i znajomi lekceważą lub nie zauważają Waszego problemu, a Ty zaczynasz szukać przyczyn. Może zaniedbałaś zdrową dietę i ruch? Palisz? A może bierne palenie też jest szkodliwe? Oczywiście, że jest! I jeszcze ten stres… Ciągle masz nadzieję, że przy następnym cyklu się uda. Jednak powinnaś wiedzieć, że jeśli cierpisz na niepłodność, nie ważne, czy pierwotną, czy wtórną, wizyta u specjalisty jest konieczna po roku bezowocnych starań. W przypadku kobiet po 35 roku życia wystarczy już pół roku, bo liczy się każdy miesiąc!
Pośpiech nie zawsze wskazany
Zrobiłaś pierwszy krok – zgłosiłaś się do specjalisty. Pomimo tykającego zegara biologicznego, musimy sprawdzić, czy nie przeoczyliśmy żadnego czynnika, który byłby ryzykiem dla rozwijającego się dzidziusia. – Dobrą praktyką będzie wykluczenie stanów zapalnych dróg rodnych czy innych infekcji – twierdzi dr Marek Tomala właściciel GMW – Embrio w Opolu, kliniki należącej do Grupy Medycznej PARENS.
– Już przy pierwszej wizycie, wraz ze zleceniem na badania hormonalne, które pomogą w ocenie rezerwy jajnikowej i na komplet badań, które pozwolą wykluczyć czynnik męski (jak badanie nasienia, chromatyny plemnikowej czy test HBA), zalecam wykonanie badań pomocnych w diagnozowaniu toksoplazmozy, cytomegalii czy Chlamydii. Wyeliminowanie, już na początku starań, obecności czynników zapalnych jest podstawą dobrego leczenia – mówi.
„Czy w moim wieku mam jeszcze szanse na dziecko?”
Wiemy już, że wraz z wiekiem maleją szanse na ciąże. Dowodów dostarcza nam również obniżający się z wiekiem poziom hormonu AMH we krwi kobiety. To proste do wykonania badanie daje nam dość szybko odpowiedź na pytanie: „jak duże są jeszcze szanse na zostanie mamą i jak bardzo musimy w tych staraniach się pośpieszyć”.
Jajniki kobiety nie mogą produkować komórek jajowych w nieskończoność – tłumaczy doktor Marek Tomala.
– Musimy mieć świadomość, że kobieta rodzi się z już określoną pulą pęcherzyków jajnikowych, których ilość z roku na rok spada. Nie została jednak jednoznacznie ustalona dolna granica normy, przy której mogę powiedzieć pacjentce, że z pewnością nie zajdzie w ciąże – wynik wskazuje nam pewien „potencjał pacjentki” na uzyskanie komórki jajowej. Dlatego uzupełniam to badanie o określenie stężenia hormonu FSH, a podczas wizyty ginekologicznej wykonuję USG w celu oceny liczby pęcherzyków antralnych (AFC) – wyjaśnia. Dopiero komplet tych danych jest dla mnie wiarygodnym wskaźnikiem oceny płodności kobiety.
Na koniec… optymistycznie
… bez względu na wiek, w którym kobieta zostaje mamą, obdarza ona swoje dziecko taką samą troską i miłością. A według badań naukowców z Glasgow, dzieci urodzone przez starsze mamy są bardziej inteligentne i zdrowsze od rówieśników. A zatem, jeśli tylko zdecydujesz się na ciążę, nie obawiaj się szukać pomocy u specjalisty.
Autorki tekstu: Aneta Macur i Natalia Cybulska
Dostęp dla wszystkich
Wolny dostęp
Ten materiał dostępny jest dla wszystkich czytelników Chcemy Być Rodzicami. Ale możesz otrzymać więcej posiadając Kontro Premium!